Natuurpark las Salinas (Zoutpannen) de Santa Pola

1. Ontdekken, maak kennis met de Zoutmeren

Een landschap gevormd door zoutwinning

De geschiedenis van de zoutwinning in Santa Pola gaat ver terug, mogelijk zelfs tot de Romeinse tijd, maar de huidige structuur dateert voornamelijk uit het einde van de 19e eeuw.

Het proces is even simpel als ingenieus: zeewater wordt via een netwerk van kanalen in grote, ondiepe bassins geleid. Door de kracht van de zon verdampt het water, waardoor de zoutconcentratie stijgt. Uiteindelijk kristalliseert het zout en kan het worden ‘geoogst’.

Wat dit gebied ecologisch zo waardevol maakt, is dat de bassins het hele jaar door gevuld blijven met water. Dit zorgt voor een constant ecosysteem, in tegenstelling tot sommige andere zoutwinningsgebieden. Het geoogste zout wordt voor een groot deel gebruikt als strooizout (ja, misschien wel op de Nederlandse wegen!) en deels voor consumptie.

Een paradijs voor (water)vogels

De constante aanwezigheid van water, variërend in zoutgehalte van bijna zoet tot hypersaline, creëert een ideale habitat voor een enorme verscheidenheid aan vogels. Het park is erkend als Ramsar Wetland en Speciale Beschermingszone voor Vogels (ZEPA). Het is een cruciale stop- en overwinteringsplaats voor trekvogels.

• Flamingo’s: de onbetwiste sterren. Afhankelijk van het seizoen kunnen hier duizenden flamingo’s verblijven (sommige bronnen noemen tot 8.000!). Hun roze kleur krijgen ze van de bacteriën en algen in hun voedsel, waaronder het kleine pekelkreeftje Artemia;
• Andere soorten: houd je ogen open voor kluten, steltkluten, bergeenden, diverse reigersoorten (waaronder de zilverreiger), sterns, en met wat geluk de zeldzame marmereend of krooneend;
• Voedselbron: de bassins zitten vol met kleine vissen (zoals de lokale fartet) en ongewervelden, een rijk buffet voor de vogels.

De vegetatie bestaat voornamelijk uit zoutminnende planten (halofyten) zoals zeekraal en rietkragen langs de zoetere watergangen.

2. Beleven, wat te zien en te doen

Vogelspotten: de hoofdattractie

Dit is waarvoor de meeste mensen komen. De beste plekken om vogels te observeren zijn:

• Het bezoekerscentrum en omgeving: hier zijn vaak observatiepunten of paden die je dichter bij de bassins brengen;
• De N-332: deze weg loopt dwars door het park. Er zijn diverse plekken waar je (veilig!) even kunt stoppen om over de waterpartijen uit te kijken. Let wel op de snelheidslimiet; overtredingen worden snel beboet;
• Torre del Tamarit: deze oude wachttoren aan de rand van het park biedt een verhoogd uitkijkpunt over de zoutpannen.

Tip: Neem een goede verrekijker mee! De vogels zitten vaak verder weg in de grote bassins. De vroege ochtend of late namiddag zijn meestal de beste tijden.

Wandelen en fietsen

Hoewel het park voornamelijk uit waterbassins bestaat, zijn er veel wandelmogelijkheden. Er lopen paden rondom delen van het park en langs de verbindingskanalen.

Het terrein is vlak en de wandelingen zijn over het algemeen gemakkelijk. Of er specifieke, gemarkeerde fietsroutes zijn binnen de zoutpannen zelf is onduidelijk, maar de omliggende wegen en paden zijn geschikt voor een fietstocht.

Het Zoutmuseum (Museo de la Sal)

Een absolute aanrader is een bezoek aan het Zoutmuseum, gevestigd in een oude zoutfabriek/molen vlakbij het bezoekerscentrum. Hier leer je alles over:

• Het proces: hoe zout precies uit zeewater wordt gewonnen;
• De geschiedenis: de lange traditie van zoutwinning in Santa Pola;
• Het natuurpark: informatie over de unieke flora en fauna.

Het museum is vaak het startpunt voor routes en biedt veel context bij wat je buiten ziet.

3. Bezoeken, praktische info voor je bezoek

De toegangspoorten: Santa Pola en Elche

Het park ligt direct ten zuiden van Santa Pola en dicht bij de grote stad Elche, bekend om zijn palmenwoud. Beide plaatsen bieden volop voorzieningen.

Hoe kom je er?

• Locatie: het park wordt doorsneden door de N-332 tussen Santa Pola en Guardamar del Segura/Torrevieja;
• Bezoekerscentrum & Zoutmuseum: deze bevinden zich aan de N-332, aan de westkant van Santa Pola. Volg de borden naar het Centro de Visitantes of Museo de la Sal. Er is parkeergelegenheid;
• Contact bezoekerscentrum: Tel. +34 965 938 590 / Email: parque_santapola@gva.es (Check openingstijden, vaak alleen ochtenden).

Een ideale (halve) dagtrip vanuit de omgeving

De Salines de Santa Pola zijn zeer gemakkelijk te bereiken vanuit de Costa Blanca Zuid en de regio Alicante.

• Santa Pola: het park ligt direct naast de stad;
• Elche en Guardamar del Segura: binnen 10-15 minuten rijden;
• Alicante: een rit van ongeveer 20-25 minuten;
• Torrevieja en Orihuela Costa: reken op 20-30 minuten rijden vanuit het noorden van dit gebied.

Praktische tips

• Beste seizoen: vogels zijn er het hele jaar, maar de lente en herfst zijn topmaanden vanwege de vogeltrek;
• Muggen: vooral in de warmere maanden en bij zonsondergang kunnen er veel muggen zijn. Neem anti-muggenmiddel mee;
• Respecteer de natuur: blijf op de paden, verstoor de vogels niet en laat geen afval achter;
• Toegang: de toegang tot het park (de paden en uitzichtpunten) is gratis. Voor het Zoutmuseum kunnen openingstijden en een kleine entreeprijs gelden (check dit vooraf).

Vraag & antwoord